«Βρίσκομαι σε μία νέα σχέση με μία 25χρονη γυναίκα που διεκδικούσα πολύ καιρό. Υπάρχει όμως ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα, δεν έχω διάρκεια στο σεξ και με αυτό εννοώ ότι τελειώνω πάνω στο λεπτό. Για να είμαι ειλικρινής, δεν είναι κάτι που δεν μου έχει ξανά συμβεί. Το θέμα αυτό το έχω από την αρχή της σεξουαλικής μου ζωής στα 16. Όμως για πρώτη φορά, θέλω τόσο πολύ κάποια, που δεν χωράει το ενδεχόμενο να διακινδυνεύσω να την χάσω, επειδή την αφήνω ανικανοποίητη. Το ζήτημα είναι ότι βγαίνουμε 3 μήνες και στην αρχή δεν είχε αντιδράσει κάπως, αλλά τις τελευταίες φορές, έχει θυμώσει μαζί μου γιατί νομίζει ότι νοιάζομαι μόνο για την απόλαυσή μου. Εγώ φροντίζω σχεδόν πάντα να συνεχίσω το σεξουαλικό παιχνίδι ώστε να ολοκληρώσει και εκείνη αλλά δεν είναι το ίδιο. Έψαξα και βρήκα ότι πρόκειται για πρόωρη εκσπερμάτιση. Απευθύνομαι σε εσάς για να μου πείτε, λύνεται, και αν ναι, πόσο καιρό θα μου πάρει για να το λύσω;»
Γιάννης, 31 ετών από Σαλαμίνα
Καλησπέρα Γιάννη,
Πράγματι αυτό που μας περιγράφεις φαίνεται να είναι ζήτημα πρόωρης εκσπερμάτισης, πάμε να δούμε λοιπόν περί τίνος ακριβώς πρόκειται.
Τι είναι η πρόωρη εκσπερμάτιση;
Πολλά έχουν λεχθεί γύρω από τον ακριβή προσδιορισμό του κλινικού όρου της πρόωρης εκσπερμάτισης. Ας ξεκινήσουμε από το ότι αποτελεί μία σεξουαλική διαταραχή και συγκεκριμένα μία διαταραχή του ανδρικού οργασμού. Φαίνεται, οι ειδικοί να έχουν συμφωνήσει σε 3 κριτήρια που καθορίζουν την παρουσία της σε έναν άνδρα. Αρχικά, η εκσπερμάτιση εμφανίζεται πολύ σύντομα κατόπιν της έναρξης της σεξουαλικής επαφής. Σε 1 με 2 λεπτά μετά την διείσδυση του πέους στον κόλπο, επέρχεται εκσπερμάτιση. Κατά δεύτερον, ο άνδρας νιώθει ότι δεν έχει κανέναν έλεγχο πάνω στην εκσπερμάτιση του, δεν μπορεί με απλά λόγια να την σταματήσει μόλις αντιληφθεί ότι φθάνει στην κορύφωση του. Και κατά τρίτον, όλη αυτή η κατάσταση που περιεγράφηκε προκαλεί υποκειμενικό αίσθημα ενόχλησης και δυσφορίας στον άνδρα αλλά βεβαίως συχνά και στην σύντροφο.
Ποιες είναι οι αιτίες πίσω από την πρόωρη εκσπερμάτιση;
Η πρόωρη εκσπερμάτιση είναι η πιο συχνή διαταραχή των δυσλειτουργιών εκσπερμάτισης και εμφανίζεται περίπου στο 1/3 των ανδρών. Είναι μία καθαρά ψυχολογική διαταραχή, εμφανιζόμενη συνήθως από την έναρξη της σεξουαλικής ζωής του άνδρα και που βιώνεται υποκειμενικά ως γρήγορο «τελείωμα» και δεν φαίνεται να έχει οργανικά αιτία πλην ορισμένων εξαιρέσεων που θα αναφερθούν παρακάτω.
Πολλές φορές, συνυπάρχει με διαταραχή της στυτικής δυσλειτουργίας είτε ψυχογενούς είτε οργανικής αιτιολογίας. Σε μεγάλο ποσοστό η χρόνια διαταραχή της πρόωρης εκσπερμάτισης επιφέρει και στυτικό πρόβλημα στον άνδρα, όπως επίσης και η χρόνια στυτική δυσλειτουργία μπορεί να επιφέρει και πρόωρη εκσπερμάτιση. Δηλαδή πιο απλά, η μία διαταραχή φαίνεται να επιβαρύνεται μέσα από την άλλη και οι δύο μαζί σε μεγάλο ποσοστό συνυπάρχουν στις διαταραχές της ανδρικής ζωής.
Η προσωπικότητα του άνδρα είναι καθοριστικής σημασίας για την εμφάνιση αυτής της διαταραχής. Ο άνδρας που είναι πρόωρος χαρακτηρίζεται από αισθήματα εσωστρέφειας, μειονεξίας και ανασφάλειας, ενώ το άγχος, η βιασύνη και η έντονη σχολαστικότητα αποτελούν βασικά γνωρίσματά του. Πολλές φορές, ο πρόωρος άνδρας είναι ένας άνθρωπος που δεν μπορεί να εκφράσει εύκολα τη σκέψη του, τα συναισθήματά του και προτιμά να κρύβεται και να αμύνεται, ενώ με ευκολία ενοχοποιεί τον εαυτό του, βιώνει καταθλιπτικά συμπτώματα και πολύ συχνά αναστέλλει τη σεξουαλική του δραστηριότητα.
Τέλος, η πρόωρη εκσπερμάτιση συσχετίζεται με τον μαθημένο τρόπο αυνανισμού, αφού η «γρήγορη» αυτοϊκανοποίηση επιδεινώνει την προωρότητα, αλλά συσχετίζεται ακόμη και με τη στάση και την προσωπικότητα της γυναίκα συντρόφου, καθώς βεβαίως και με την ποιότητα της σχέσης του ζευγαριού. Ένας άνδρας ο οποίος είναι πρόωρος με μια συγκεκριμένη γυναίκα, μπορεί να μην εμφανίζει αυτό το πρόβλημα με μία άλλη γυναίκα. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι φταίει η γυναίκα για τη διαταραχή αυτή. Ωστόσο, η αυστηρή προσωπικότητά της, η αυξημένη σεξουαλική απαιτητικότητα για τον οργασμό της, η δύσκολη οργασμική της κορύφωση, αλλά και η ίδια η επιθετικότητα που βγάζει προς τον πρόωρο σύντροφο της, είναι στοιχεία που μπορεί να επιβαρύνουν αυτή τη διαταραχή. Ο τρόπος ζωής του άνδρα, το αυξημένο άγχος, καθώς και ο φόβος -ακριβώς όπως μας περιγράφει ο Γιάννης- να μην χάσει τη σύντροφό του αποτελούν επίσης σημαντικά κριτήρια επιδείνωσης του προβλήματος.
Πότε συντρέχει άλλος λόγος πέραν του ψυχολογικού;
Σε σπάνιες περιπτώσεις και συγκεκριμένα συνδέεται με τις ακόλουθες αιτίες:
- Ανατομικές παραλλαγές (όπως βραχύς χαλινός, υπερευαισθησία της βαλάνου)
- Χρόνιες φλεγμονώδεις παθήσεις του προστάτη
- Νευρολογικές καταστάσεις
- Τραυματισμός
- Λήψη φαρμακευτικής αγωγής
Αν δεν υφίσταται κανένας από τους παραπάνω λόγους, τότε ειδικά σε μία ηλικία των 31 ετών όπως του Γιάννη, η αιτία είναι το πιθανότερο ψυχογενούς φύσεως.
Η πρόωρη εκσπερμάτιση αντιμετωπίζεται;
Και τώρα αφού έχουμε δώσει μία καλή κλινική εικόνα του ζητήματος που απασχολεί τον Γιάννη και πολλούς ακόμη άνδρες, έφτασε η ώρα να απαντήσουμε στο ερώτημα που μας θέτει. «Λύνεται;» Φυσικά και λύνεται Γιάννη. Καταρχάς, η επίλυση ενός προβλήματος, πόσο μάλλον ενός σεξουαλικού προβλήματος, απαιτεί ψυχραιμία, νηφαλιότητα και πολύ συχνά τη συνεργασία της συντρόφου. Κατανοώ ότι βλέπεστε με τη γυναίκα που μας αναφέρεις μικρό χρονικό διάστημα, μόλις τρεις μήνες, ώστε να νιώσεις την άνεση να συζητήσεις το ζήτημα που σε απασχολεί και να ζητήσεις την στήριξη της, όμως ένα σεξουαλικό πρόβλημα αφορά την δυάδα μέσα στην οποία εκδηλώνεται, έτσι κρίνεται αναγκαία η συνδρομή της. Αν καταφέρεις και προχωρήσεις στο επόμενο βήμα, αυτό είναι το Sex Therapy -είτε ατομικά είτε ως ζεύγος- το οποίο αποδεικνύεται ιδιαίτερα αποτελεσματικό με τον χειρισμό του άγχους επίδοσης, των αρνητικών σκέψεων και των δυσλειτουργικών συμπεριφορών που επιδεινώνουν το πρόβλημα, καθώς και με την παράλληλη εφαρμογή συμπεριφορικών τεχνικών για την πρόωρη εκσπερμάτιση όπως οι μέθοδοι «stop-start» και «squeeze». Στόχος, η επίλυση του προβλήματος. Όσο για τον χρόνο που απαιτείται Γιάννη, δεν μπορώ να σου δώσω μία αξιόπιστη απάντηση, εξαρτάται από την κάθε περίπτωση εξατομικευμένα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το Sex Therapy θεωρείται βραχεία θεραπεία και είναι εστιασμένη στο σύμπτωμα.
Υπάρχει και φαρμακευτική οδός;
Η χρήση φαρμακευτικής αγωγής εγκρίνεται από τον ειδικό από τη φάση της ζωής του θεραπευόμενου και την απαιτητικότητα να λυθεί άμεσα το πρόβλημα. Στην πραγματικότητα όμως, το φάρμακο δεν θεραπεύει, αλλά βελτιώνει τον χρόνο ελέγχου της εκσπερμάτισης όσο η αγωγή διατηρείται. Η ουσιαστική λύση του προβλήματος έρχεται όταν ο άνδρας μαθαίνει να ελέγχει βουλητικά τον χρόνο εκσπερμάτισης του και ανακτά έτσι τη χαμένη του αυτοπεποίθηση και αυτοκυριαρχία. Για αυτό καταλήγουμε στο ότι η ψυχοθεραπευτική παρέμβαση κρίνεται αναγκαία.
Απόλαυσε το σεξ υπεύθυνα.
Κακούρου Άρτεμις Αναστασία, Ψυχολόγος MSc, Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.