Επανασύνδεση με τον πρώην: ο ρόλος του δεσμού προσκόλλησης και η έννοια της αυτοαντίληψης

Ο χωρισμός στις συντροφικές-ερωτικές σχέσεις μπορεί να επιφέρει οδυνηρές συνέπειες για τους συντρόφους, οδηγώντας σε αρνητικές σκέψεις, δυσφορικά συναισθήματα, σύγχυση ως προς την αυτοαντίληψή τους. Είναι πιθανό να δυσκολεύονται να επαναπροσδιορίσουν τις πεποιθήσεις τους για τον εαυτό τους και το ποιοι είναι χωρίς την παρουσία του συντρόφου στη ζωή τους. Με την πάροδο του χρόνου, οι άνθρωποι βρίσκουν τρόπους να διαχειριστούν αυτήν τη δυσφορική κατάσταση και διαμορφώνουν νέες συντροφικές-ερωτικές σχέσεις. Ωστόσο, υπάρχουν και περιπτώσεις όπου κάποιοι εστιάζουν στην επανασύνδεση με τον πρώην σύντροφο.

Βάσει έρευνας που δημοσιεύτηκε στο Journal of Social and Personal Relationships, σε δείγμα 181 συμμετεχόντων που είχαν χωρίσει μέσα στα 2 τελευταία χρόνια (61.9% άνδρες, Μ.Ο. ηλικίας 33 έτη) αξιολογήθηκαν:

  • ο τύπος δεσμού: αγχώδης (πχ. Χρειάζομαι πολλή επιβεβαίωση και αγάπη από τον σύντροφο μου) και αποφευκτικός (πχ. Είμαι ανήσυχη όταν ο σύντροφος μου έρχεται πολύ κοντά μου),
  •  η διαύγεια της αυτοαντίληψης (self-concept clarity, πχ Οι πεποιθήσεις για τον εαυτό μου είναι αντικρουόμενες)
  • η σύνδεση αυτών των παραγόντων με την επιθυμία των συμμετεχόντων να επανασυνδεθούν ή να αναζητήσουν μεγαλύτερη επαφή και επικοινωνία με τον πρώην σύντροφο τους (rekindling desire).

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα οι άνθρωποι με αγχώδη τύπο δεσμού είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να θελήσουν να επιστρέψουν σε μια προηγούμενη σχέση, καθώς ο χωρισμός είχε ως απόρροια τη σύγχυση της ταυτότητας (αυτοεκτίμηση, αυταξία) και την αμφισβήτηση της αυτοεικόνας τους.

Η επανασύνδεση με έναν πρώην σύντροφο ενδέχεται προσωρινά να προσφέρει ανακούφιση και να μειώσει βραχυπρόθεσμα την ψυχολογική συμπίεση του ατόμου. Ωστόσο, έχει φανεί από μελέτες ότι οι  σχέσεις στις οποίες επανασυνδέονται οι σύντροφοι χαρακτηρίζονται από χαμηλή ικανοποίηση και έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες χωρισμού. Επομένως, μακροπρόθεσμα μπορεί να ενισχύσει το αίσθημα ευαλωτότητας του σε ενδεχόμενες μελλοντικές περιπτώσεις όπου η σχέση δεν έχει θετική έκβαση.

Αγγελική Διδυμοπούλου

Ψυχολόγος-Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεύτρια

Επιστημονική Συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ.

Πηγή: Cope, M. A., & Mattingly, B. A. (2020). Putting me back together by getting back together: Post-dissolution self-concept confusion predicts rekindling desire among anxiously attached individuals. Journal of Social and Personal Relationship.