Η εφηβεία είναι μια ταραχώδης ηλικιακή περίοδος στην ζωή του ανθρώπου, με πολλές συναισθηματικές και σωματικές μεταβολές που καλείται να διαχειριστεί. Η προσωπικότητα του εφήβου οριοθετείται και ολοκληρώνεται με την βιολογική εξέλιξη, την συναισθηματική ωρίμανση και την σεξουαλική αφύπνιση.
Ο έφηβος ζει το εδώ και τώρα και βιώνει τα πάντα στον μέγιστο βαθμό, λόγω της αύξησης των επιπέδων των ορμονών. Αφενός, έχει την ανάγκη να ανεξαρτητοποιηθεί, να νιώσει ότι αυτοπροσδιορίζεται, αλλά παράλληλα θέλει να ανήκει και να λαμβάνει επιβεβαίωση, μέσα από τη σύγκριση με τους συνομηλίκους, τις φιλικές, αλλά και τις ερωτικές σχέσεις, το φλερτ και τις σεξουαλικές αναζητήσεις.
Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, ο έφηβος θα έρθει αντιμέτωπος και με ερωτικές απογοητεύσεις. Πώς μπορούν οι γονείς να διαχειριστούν τις συνέπειες που έχει μια ερωτική απογοήτευση στο παιδί τους και να το βοηθήσουν;
1. Ακούστε με διάθεση κατανόησης:
Είναι χρήσιμο να δώσετε στο παιδί σας τον χώρο και τον χρόνο να σας μιλήσει όταν νιώσει έτοιμος. Ενθαρρύνετε τον να εκφράσει τα συναισθήματα του, χωρίς να ενισχύετε ούτε να υποτιμάτε την σημασία που αποδίδει σε αυτήν την εμπειρία. Ακούστε τον με «ανοιχτό» μυαλό, δείχνοντας ενσυναίσθηση, προσπαθώντας δηλαδή να μπείτε στη θέση του, «βλέποντας μέσα από τα μάτια του» γιατί μπορεί να αισθάνεται όπως περιγράφει και τι μπορεί να σημαίνει για τον ίδιο αυτή η ερωτική απογοήτευση.
2. Να είστε υποστηρικτικοί:
Δείξτε του ότι είστε εκεί για να τον στηρίξετε και παροτρύνετε τον να μην εγκλωβίζεται στον αρνητισμό, αλλά να αντιμετωπίσει μια ερωτική απογοήτευση ως μια εμπειρία που θα τον βοηθήσει να γνωρίσει και να διαχειρίζεται καλύτερα τα συναισθήματα του και τον εαυτό του, αλλά και να εξελίξει τις κοινωνικές του δεξιότητες.
3. Βοηθήστε τον να διαχειριστεί την αρνητική απάντηση:
Ο έφηβος κινείται στο δίπολο εξιδανίκευσης-υποτίμησης. Αυτό σημαίνει ότι από το ένα άκρο της εξιδανίκευσης του προσώπου που του αρέσει, όταν λάβει μια αρνητική απάντηση, μπορεί να περάσει στην ακραία υποτίμηση, κατηγορώντας είτε τον εαυτό του ότι δεν ήταν αρκετά ωραίος, ότι είναι βαρετός, είτε το άλλο άτομο. Για τον έφηβο μια αρνητική απάντηση ταυτίζεται με απόρριψη και ακύρωση και αποτελεί πλήγμα για την ίδια την αυτοεκτίμηση και την αξία συνολικά του εαυτού του. Είναι σημαντικό, ως γονείς, να βοηθήσετε τον έφηβο να νοηματοδοτήσει ρεαλιστικά την αρνητική απάντηση και να κατανοήσει ότι είναι μέρος της ζωής και να τον ενθαρρύνετε να μην απομονωθεί, αλλά να συνεχίσει να διεκδικεί και να εκφράζεται.
4. Ενισχύστε την συναισθηματική του έκφραση:
Για τον έφηβο η αναγνώριση της συναισθηματικής του κατάστασης είναι εξίσου σημαντική με την δυνατότητα να την εκφράζει και να την λεκτικοποιεί. Βοηθήστε τον να κατανοήσει ότι δεν υπάρχει ντροπή στο να μιλά για τις απογοητεύσεις και τις ανησυχίες του και ενθαρρύνετε τον να μοιράζετε τους προβληματισμούς του με εσάς, την οικογένεια του, με τους φίλους του.
Με την κατάλληλη υποστήριξη και καθοδήγηση, ο έφηβος μπορεί να μάθει να αντιμετωπίζει τις απογοητεύσεις και να αναπτύξει ανθεκτικότητα, ενισχύοντας τη διαμόρφωση υγιών διαπροσωπικών σχέσεων.
Αγγελική Διδυμοπούλου
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια CBT
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.