Ένα ψυχικό και σωματικό φαινόμενο, που έρχεται να επηρεάσει τη σεξουαλική ζωή της γυναίκας, αλλά και συνολικά την ποιότητα ζωής της, είναι ο πόνος. Ως μία σεξουαλική δυσλειτουργία μπορεί να εκφραστεί στη γυναίκα, είτε με την εμφάνισή του στην επαφή (δυσπαρεύνια), είτε με κολπικό σπασμό (κολεόσπασμο). Στον κολεόσπασμο η σεξουαλική επαφή ή οποιοδήποτε είδος κολπικής διείσδυσης είναι δύσκολα ή ανέφικτα. Πιο περιγραφικά, η γυναίκα βιώνει έντονο, χωρίς τη θέλησή της, σπασμό του έξω τριτημορίου του κόλπου, κάτι το οποίο καθιστά ανέφικτη την διείσδυση του πέους στον κόλπο, με την ίδια να αισθάνεται πόνο.
Μία γυναίκα μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με τον κολεόσπασμο στην προσπάθεια έναρξης της σεξουαλικής της ζωής ή και στην πορεία. Η ψυχική της εικόνα μπορεί να εκφράζει φόβο ή/ και αισθήματα ενοχής. Παρακάτω θα αναφερθούν μερικοί από τους ψυχολογικούς παράγοντες, που ενδέχεται να συνοδεύουν τη συγκεκριμένη δυσκολία:
Σε πολλές περιπτώσεις, οι σεξουαλικές δυσλειτουργίες μπορούν να θεωρηθούν αποτέλεσμα έλλειψης γνώσης σχετικά με τη θεμελιώδη πραγματικότητα του συστήματος σεξουαλικής απόκρισης ή λανθασμένης αντίληψης για σεξουαλικά ζητήματα. Συχνά, η άγνοια ή η παραπληροφόρηση με πιθανές συνδέσεις ότι η σεξουαλική επαφή αφορά μία δυσάρεστη και επώδυνη εμπειρία για τη γυναίκα, οδηγούν στην αποφυγή με την ίδια να κλειδώνει και να μπλοκάρει, ακόμα και στη σκέψη της σεξουαλικής επαφής.
Η αυστηρή ανατροφή, που έφερε την κοπέλα από μικρή σε ενοχικές σκέψεις, ακούγοντας τους οικείους της να περιγράφουν το σεξ ως κάτι «κακό», «βρώμικο», «μη ηθικό», «χυδαίο» μπορεί να αποτελεί άλλον έναν σημαντικό παράγοντα, που συνδέεται με την κλειστότητά της και τον φόβο της να αφεθεί στο σύντροφό της.
Κάποια τραυματική σεξουαλική εμπειρία στο παρελθόν της, η σεξουαλική κακοποίηση, είτε της ίδιας της γυναίκας, είτε εάν υπήρξε μάρτυρας, μπορούν να τη στιγματίσουν.
Ο κολεόσπασμος, ιδιαίτερα όταν η γυναίκα δεν ξέρει τι έχει και δεν μιλάει γι΄αυτό, μπορεί να την εγκλωβίσει, καθηλώνοντάς την στην αδυναμία της σεξουαλικής της διεκδίκησης. Αισθάνεται άγχος, απόγνωση, πανικό, θυμό και εκνευρισμό και αναρωτιέται «Είμαι φυσιολογική;».
Οι δυσάρεστες προσπάθειες για επαφή κυνηγούν το ζευγάρι, με την γυναίκα να αγωνιά για την επόμενη φορά, που δεν θέλει να έρθει, σκεπτόμενη και το σύντροφό της. Ο αυθορμητισμός χάνεται, καθώς μηχανικά αναζητούν τον στόχο της σεξουαλικής εισχώρησης. Έτσι, ο αισθησιασμός, το ερωτικό παιχνίδι και η ηδονή απουσιάζουν.
Τόσο ο άνδρας, όσο και η γυναίκα δεν καταλαβαίνουν τι είναι αυτό που τους συμβαίνει. Ο φαύλος κύκλος με τις ανεπιτυχείς επαφές τους ακολουθεί, με τις αρνητικές σκέψεις και τα ερωτήματα να κυριαρχούν στο μυαλό και των δύο, ενώ ο άνδρας αναρωτιέται αν τον θέλει η σύντροφός του.
Στην ερώτηση αν μπορεί να ξεπεραστεί αυτή η δυσκολία, μπορεί. Βοηθώντας τη γυναίκα στη θεραπεία της δυσλειτουργίας αυτής, πρέπει να διερευνήσουμε τις πεποιθήσεις της, τη σεξουαλική αυτοεκτίμηση, το πώς αντιλαμβάνεται το σεξουαλικό της ρόλο και τη σχέση με το σύντροφό της. Το ζευγάρι πρέπει να πάρει το πρόβλημα στα χέρια του όσο γίνεται πιο γρήγορα και αποφασιστικά, αναζητώντας τη λύση.
Δήμητρα Καρυοφύλλη
Κλινική Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.