Ένα φαινόμενο που σημειώνει αύξηση στην εποχή μας είναι η χρήση ουσιών όπως αλκοόλ και κάνναβη, με στόχο την βελτίωση των σεξουαλικών επαφών. Οι συγκεκριμένες ψυχοδραστικές ουσίες, μειώνοντας τις αναστολές, επιτρέπουν στο άτομο να προσεγγίσει τη σεξουαλική εμπειρία με έναν πιο χαλαρό τρόπο. Ωστόσο, έχουν συνδεθεί και με αρνητικές συνέπειες ως προς τη σεξουαλική λειτουργία.
Έρευνα σε 24 άτομα μελέτησε τις ψυχοκοινωνικές (επιλογή συντρόφου, προσλαμβανόμενη ελκυστικότητα, άρση αναστολών, τύψεις και μετάνοια μετά το σεξ) και σωματικές επιδράσεις (διάρκεια σεξουαλικής επαφής, αίσθηση σώματος/γεννητικών οργάνων, σεξουαλικές δυσλειτουργίες) της χρήση κάνναβης και αλκοόλ σε σχέση με τις σεξουαλικές εμπειρίες.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι και οι δύο ουσίες συνδέονταν με αυξημένη αίσθηση της ελκυστικότητας, γεγονός που ενίσχυε και τις πιθανότητες τα άτομα να εκφραστούν σεξουαλικά (sexual expressiveness). Επίσης, τόσο η κάνναβη όσο και το αλκοόλ φάνηκε να συσχετίζονται με αύξηση της κοινωνικότητας, άρση αναστολών και αισθήματα θάρρους και τόλμης. Πιο συγκεκριμένα, η χρήση αλκοόλ γινόταν με στόχο την εύρεση πιθανών σεξουαλικών συντρόφων, καθώς ενίσχυε την αυτοπεποίθηση των ατόμων και μείωνε τον φόβο κάποιας πιθανής απόρριψης. Επιπλέον, συσχετιζόταν με περισσότερες ευκαιριακές σεξουαλικές επαφές, καθώς τα κριτήρια επιλογής ερωτικών συντρόφων μειώνονταν. Κατά συνέπεια, οι άνδρες είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να αναζητήσουν και να προσεγγίσουν γυναίκες, ενώ οι γυναίκες εμφάνιζαν μεγαλύτερη δεκτικότητα και προθυμία στις σεξουαλικές επιδιώξεις των ανδρών. Ως απόρροια των παραπάνω, το αίσθημα που κυριαρχούσε μετά τη σεξουαλική επαφή σε όσα άτομα είχαν κάνει χρήση αλκοόλ ήταν οι τύψεις και η μετάνοια, ειδικά για τις γυναίκες.
Στον αντίποδα, τα άτομα που έκαναν χρήση κάνναβης ένιωθαν να διατηρούν περισσότερο τον έλεγχο, ήταν πιο ήσυχοι και όχι τόσο κοινωνικοί, ενώ ήταν πιο επιλεκτικοί στους ερωτικούς συντρόφους τους, γεγονός που συσχετίστηκε με το ότι η χρήση κάνναβης είναι παράνομη και γίνεται σε πιο ιδιωτικά πλαίσια ανάμεσα σε άτομα που ήδη γνωρίζονται.
Όσον αφορά τις φυσιολογικές επιδράσεις της κάνναβης και του αλκοόλ στη σεξουαλική εμπειρία, τα άτομα που έκαναν χρήση αλκοόλ ανέφεραν μειωμένη αίσθηση και μούδιασμα του σώματος και των γεννητικών οργάνων, γεγονός που οδηγούσε σε αύξηση της διάρκειας της σεξουαλικής επαφής. Αντιθέτως, οι χρήστες κάνναβης είχαν μεγαλύτερη αίσθηση του σώματος και πιο έντονη, μεγαλύτερης διάρκειας, σεξουαλική επαφή.
Επιπλέον, οι χρήστες αλκοόλ ανέφεραν δυσκολία στην απόκτηση και διατήρηση στύσης και στον οργασμό και έλλειψη κολπικής εφύγρανσης. Ενώ, λοιπόν, το αλκοόλ μπορεί να αυξήσει τη σεξουαλική επιθυμία, δεν συνεπάγεται ότι θα επιφέρει και τη βέλτιστη δυνατή απόδοση. Αφετέρου, η χρήση κάνναβης επιδρά αρνητικά περισσότερο στη διάθεση για σεξουαλική επαφή παρά στον οργασμό, οποίος βιώνεται έντονα, αν και ενδέχεται να υπάρχει δυσκολία οργασμού λόγω μειωμένης συγκέντρωσης.
Αναφορικά με τις σεξουαλικές συμπεριφορές το σεξ υπό την επήρεια αλκοόλ ήταν περισσότερο περιστασιακό και λιγότερο συναισθηματικό, ενώ με τη χρήση κάνναβης υπήρχαν περισσότερα προκαταρκτικά και αυξημένος αισθησιασμός.
Ψυχοδραστικές ουσίες όπως το αλκοόλ και η κάνναβη μπορούν να οδηγήσουν σε βραχυπρόθεσμη μείωση του άγχους που βιώνει ένα άτομο λόγω των ανασφαλειών του για την σεξουαλικότητα. Ωστόσο, η χρήση τους συνοδεύεται από αρνητικές συνέπειες στην ποιότητα της σεξουαλικής επαφής και οδηγούν το άτομο σε μια διαστρεβλωμένη πραγματικότητα. Είναι σημαντικό να αντιμετωπίζει την ερωτική και σεξουαλική συνεύρεση καθαρό από ουσίες και με ειλικρίνεια.
Αγγελική Διδυμοπούλου
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια CBT
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.
Πηγή: Palamar, J.J., Acosta, P., Ompad, D.C. et al. (2018). A Qualitative Investigation Comparing Psychosocial and Physical Sexual Experiences Related to Alcohol and Marijuana Use among Adults. Arch Sex Behav 47, 757–770.