Ο Σεπτέμβρης έφτασε, φέρνοντας μαζί του ένα φθινοπωρινό κλίμα, κάνοντας σε να αναρωτιέσαι για το πόσο γρήγορα πέρασε το καλοκαίρι. Η επιστροφή από τις ζεστές και ανέμελες μέρες των διακοπών μπορεί να προκαλέσει ένα αίσθημα μελαγχολίας και νοσταλγίας, δυσκολεύοντας την προσαρμογή στην καθημερινότητα των υποχρεώσεων. Και ενώ αυτό μπορεί να αποτελεί μια παροδική φάση δυσφορίας ήπιας έντασης, σε κάποιους ανθρώπους είναι πιθανό να εξελιχθεί σε μια παθολογική κατάσταση, μεγαλύτερης σοβαρότητας και διάρκειας, που είναι γνωστή ως «Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή» (Seasonal Affective Disorder-SAD).
Τι είναι η Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή;
Αποτελεί μια μορφή κατάθλιψης, που εκδηλώνει το άτομο κατά τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες, και έχει συσχετιστεί με την μειωμένη έκθεση στο ηλιακό φως, τόσο λόγω της αλλαγής του καιρού όσο και λόγω της μικρότερης διάρκειας της ημέρας. Οι μεταβολές αυτές, σε συνδυασμό με την μετάβαση από το χαλαρό καλοκαιρινό σκηνικό στην επιβαρυμένη καθημερινότητα, μπορεί να οδηγήσουν σε συναισθηματική αστάθεια, με συμπτώματα όπως:
- Αίσθημα ανηδονίας (απώλεια του ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που ήταν παλιότερα ευχάριστες)
- Καταθλιπτική διάθεση
- Σωματική κόπωση
- Ψυχοκινητική επιβράδυνση
- Δυσκολία στη συγκέντρωση
- Αυξημένη όρεξη για φαγητό – αύξηση βάρους
- Διαταραχές στον ύπνο (υπερυπνία)
Η σοβαρότητα και τα χαρακτηριστικά αυτής της διαταραχής μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο, ενώ εμφανίζεται πιο συχνά σε όσους έχουν ιστορικό κατάθλιψης είτε οι ίδιοι είτε κάποιο συγγενικό τους πρόσωπο.
Τι μπορείτε να κάνετε;
- Διατήρηση της ρουτίνας: Θα σας επιτρέψει να δημιουργήσετε ένα κλίμα σταθερότητας και οργάνωσης.
- Εστίαση στους στόχους σας: Οι διακοπές μπορεί να σας βοήθησαν να ξεκαθαρίσετε και να ιεραρχήσετε τους στόχους και τις προτεραιότητες σας. Χρησιμοποιήστε αυτήν την ενέργεια για να εστιάσετε σε αυτούς τους στόχους και να δημιουργήσετε ένα σχέδιο δράσης για να τους επιτύχετε.
- Αυτοφροντίδα: Επενδύστε χρόνο στον εαυτό σας και σε δραστηριότητες που θα οδηγήσουν σε αυτοβελτίωση και ενίσχυση της διάθεσης σας όπως άσκηση ή περπάτημα.
- Κοινωνικοποίηση: Μην απομονώνεστε. Επικοινωνήστε με φίλους και προγραμματίστε δραστηριότητες.
- Αναζήτηση βοήθειας από ειδικό ψυχικής υγείας: αν τα συμπτώματα επιμένουν και αντιλαμβάνεστε ότι δυσλειτουργείτε στην καθημερινότητα, είναι η ώρα να μοιραστείτε το πρόβλημα και την δυσκολία σας με έναν ειδικό, που θα σας κατευθύνει στην κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση, ψυχοθεραπευτικά και με την λήψη φαρμακοθεραπείας
Καθώς μπαίνουμε στην μεταβατική εποχή του φθινοπώρου, η προσαρμογή στην καθημερινή ζωή μπορεί να αποδειχθεί μια πρόκληση. Είναι χρήσιμο να μπορούμε να διατηρήσουμε ό,τι θετικό αποκομίσαμε την περίοδο του καλοκαιριού και στην περίπτωση που αισθανόμαστε ότι χρειαζόμαστε τη βοήθεια ενός ειδικού, να μην διστάζουμε να την αναζητήσουμε, διεκδικώντας την λύση στο πρόβλημα μας.
Διδυμοπούλου Αγγελική
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια CBT
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.