Η πλειοψηφία των ερευνών επιβεβαιώνει ότι η αρνητική εικόνα σώματος έχει αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Η επικράτηση της σωματικής δυσαρέσκειας αγγίζει έως και 90% σε νεαρούς ενήλικες.
Η εικόνα για το σώμα μας «παίζει» έναν πρωταρχικό ρόλο στην ευημερία μας. Αρκετές έρευνες έχουν εστιάσει το ενδιαφέρον τους στη μελέτης της σχέσης μεταξύ της εικόνας για το σώμα, δηλαδή πώς εγώ ο ίδιος αισθάνομαι, πώς σκέφτομαι και πώς λειτουργώ ως προς το σώμα μου και της σεξουαλικής υγείας και συνεπώς λειτουργίας. Όπως έχει φανεί ερευνητικά, η αρνητική εικόνα σώματος οδηγεί σε μειωμένη σεξουαλική επιθυμία, αλλά και λιγότερο συχνές επαφές και οργασμούς. Επιπλέον, σχετίζεται με δισταγμό να επικοινωνήσουμε τις σεξουαλικές σκέψεις και επιθυμίες.
Στην πραγματικότητα, μία τόσο σημαντική πτυχή του εαυτού μας, όπως το πώς νιώθουμε για το ίδιο μας το σώμα, μας κάνει να αναρωτιόμαστε ποια επιρροή μπορεί να έχει στις σχέσεις μας;
Συχνά, ακούμε ανθρώπους να μας περιγράφουν, πώς όταν άρχισαν να φροντίζουν τον εαυτό τους, για παράδειγμα έχασαν βάρος, έπειτα από προσπάθεια και αυτοφροντίδα, επιμελήθηκαν την εικόνα τους με τρόπο που τους έκανε να νιώθουν αυτοπεποίθηση, φόρεσαν ρούχα που ένιωθαν ότι τους αναδεικνύουν, τότε αυτό έγινε ορατό και από τους γύρω τους «Έλαμπαν, κι αυτό φαινόταν». Εάν εμείς οι ίδιοι βιώνουμε δύσκολα συναισθήματα προς το σώμα μας, δεν το αποδεχόμαστε και σκεφτόμαστε αρνητικά γι’αυτό, είναι πιθανό να «μεταδίδουμε» μηνύματα και στον σύντροφό μας. Τι εννοούμε με αυτό;
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Journal of Sex Research εξετάζει πώς η εικόνα σώματος επηρεάζει το σεξουαλικό στυλ (σκέψεις, συναισθήματα, συμπεριφορές κατά τη διάρκεια του σεξ) και πώς αυτό το στυλ επηρεάζει τον σύντροφο και τη σχέση.
Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι σεξουαλικού στυλ:
- Σεξουαλική αρμονία: το άτομο ενσωματώνει τις επιθυμίες και τις ανάγκες του στις σεξουαλικές του εμπειρίες. Εισπράττει ικανοποίηση και ενθαρρύνει την εστίαση στις αισθήσεις, στο σώμα και στις σεξουαλικές ενδείξεις του συντρόφου.
- Σεξουαλική αναστολή: το άτομο παρουσιάζει δυσκολία στην διέγερση και αντιμετωπίζει το σεξ με κάποιους περιορισμούς και «πρέπει».
- Σεξουαλική εμμονή: το σεξ ελέγχει τη ζωή και βγάζει άλλες σημαντικές πτυχές εκτός ισορροπίας. Το άτομο επενδύει τον χρόνο και την ενέργειά του, αλλά και ένα μεγάλο μέρος των σκέψεών του εκεί.
Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι ανεξαρτήτως φύλου, όταν ένα άτομο είχε υγιή εικόνα σώματος, τότε ήταν πιο πιθανό να βιώνει σεξουαλική αρμονία, ενώ επίσης την ίδια αρμονία αισθανόταν και ο σύντροφός του. Οι άνδρες σημείωσαν μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη σχέση, όταν η σύντροφός τους ανήκε στην κατηγορία της σεξουαλικής αρμονίας, κάτι που ήταν πιο πιθανό, όταν η σύντροφός είχε θετική εικόνα σώματος. Αντίθετα, η αρνητική εικόνα σώματος συνδέθηκε με σεξουαλική αναστολή και μειωμένη ικανοποίηση από τη σχέση.
Παρόμοια, όταν οι άνδρες είχαν υγιή εικόνα σώματος, η σύντροφός τους ήταν λιγότερο πιθανό να αναστέλλεται σεξουαλικά. Αυτό υποδηλώνει ότι όταν ο άνδρας αισθάνεται ανασφάλεια για το σώμα του, θα επηρεάζεται αρνητικά και η σύντροφος απολαμβάνοντας λιγότερο το σεξ.
Συμπερασματικά, η άνεση ενός ατόμου με το σώμα μπορεί να σχετίζεται με τη σεξουαλική και σχεσιακή ευημερία και για τους δύο συντρόφους. Ενώ, η αυξημένη αυτοπαρατήρηση, που μπορεί να είναι συνέπεια της δυσαρέσκειας για το σώμα, αποτελεί κεντρικό μηχανισμό για την κατανόηση της σχέσης μεταξύ του σώματος και της σεξουαλικής ικανοποίησης.
Το ζευγάρι που νιώθει άνετα με το σώμα του είναι πιο πιθανό να είναι ικανοποιημένο, τόσο σχεσιακά, όσο και σεξουαλικά, καθώς μπορεί να εστιάζει την προσοχή του στην εμπειρία, αφήνοντας τις αισθήσεις του να το οδηγούν στην ηδονή, με λίγα λόγια τόσο το μυαλό του, όσο και το σώμα του είναι εκεί!
Δήμητρα Καρυοφύλλη
Κλινική Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.