Συνήθως το κίνητρο που έχει κανείς όταν ερωτεύεται είναι είτε η επιθυμία του να γνωρίσει καλύτερα τον άλλον με την προοπτική να υπάρχει μία συνέχεια στη σχέση τους , είτε η προσδοκία του να συνευρεθεί σεξουαλικά.
Ο ερωτευμένος αισθάνεται αυτάρκης, είναι χαρούμενος , ευτυχής και ικανοποιημένος τόσο με τον εαυτό του όσο και με τον εραστή του. Ο άλλος εξιδανικεύεται, οι αρετές του, τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του, το κάλλος και η ομορφιά του λαμβάνουν διαστάσεις υπερβολικές, μαγικές και γίνονται αντικείμενο λατρείας.
Η έντονη σεξουαλική δραστηριότητα, η κτητικότητα και η αποκλειστικότητα είναι στοιχεία που απαντώνται στην παθιασμένη σχέση των ερωτευμένων.
Με το πέρασμα του χρόνου και αν η σχέση προχωρήσει σε γάμο, οι εραστές γίνονται σύζυγοι. Στο πάθος, στη φαντασία, στη σεξουαλική διέγερση μπορεί να παρεισφρήσει η συνήθεια, η επαναληψιμότητα, η εξοικείωση των σωμάτων (π.χ. η ταυτόχρονη χρήση της τουαλέτας), με αποτέλεσμα η σεξουαλική σπίθα , ο ενθουσιασμός και ο αισθησιασμός να φθείρονται. Η φθίνουσα αυτή πορεία δε συνεπάγεται και ανώμαλη πτώση καθώς η αντιμετώπιση των προκλήσεων ενός γάμου, όπως ο γονεϊκός ρόλος, οι οικογενειακές κρίσεις, το επαγγελματικό στρες, έχει φτιάξει ένα δίχτυ ασφαλείας το οποίο δε βασίζεται αποκλειστικά στο σεξ και αυτό είναι η συντροφικότητα. Είναι αυτή που σηματοδοτεί την αποδοχή του άλλου όπως είναι, την κατανόηση των προβλημάτων και των ελαττωμάτων του άλλου, παρέχει τη δυνατότητα στους συντρόφους να είναι αληθινοί , αυθόρμητοι και ελεύθεροι να σκεφθούν και να δράσουν με αυθεντικό και όχι με υποκριτικό τρόπο, περικλείει ακόμη το θαυμασμό και την εκτίμηση για τα επιτεύγματά τους, την καλοπροαίρετη στάση στις επιλογές του καθενός, την ομοιότητα στη στάση και τον τρόπο που βλέπουν τη ζωή, το μοίρασμα των σκέψεων και των εμπειριών της ζωής, το νοιάξιμο και κυρίως την αίσθηση ότι όταν ο σύντροφος θα γυρίσει σπίτι του θα ξέρει ότι κάποιος άλλος που τον αγαπά τον περιμένει.
Τα παραπάνω λοιπόν χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τη συντροφικότητα, μπορούν να κάνουν τους δύο συντρόφους στη ζωή να είναι εραστές στο κρεβάτι τους.
Η μετάθεση των σεξουαλικών ρόλων σε ρόλο παιδισμού. Πότε και γιατί συμβαίνει;
Ένα στοιχείο που χαρακτηρίζει πολλές φορές τον μακρύχρονο έγγαμο βίο είναι η μετάθεση των σεξουαλικών ρόλων σε ρόλο παιδισμού. Βλέπει κανείς τους δύο συντρόφους που ως τώρα πρωταγωνιστούσαν μέσα από τα σενάρια τις ερωτικής επιθυμίας και της αυθόρμητης ερωτικής πράξης ,να «αδελφοποιούνται» και να κινούνται μέσα από ρόλους που ακυρώνουν τα στοιχεία που τους χαρακτηρίζουν ως συντρόφους-εραστές. Η ερωτική επιθυμία συρρικνώνεται, η συχνότητα των σεξουαλικών επαφών μειώνεται και οι δύο σύζυγοι και πρώην εραστές επαναπαύονται στην ρουτίνα και την τυπικότητα μια σχέσης που είναι πλέον περισσότερο μια σύμβαση συμβίωσης και λιγότερο επικοινωνία και έρωτας.
Οι δύο σύντροφοι φέρονται πλέον προστατευτικά και παιδικά ο ένας απέναντι στον άλλον, χρησιμοποιούν υποκοριστικά ονόματα και παιδικό χιούμορ μπροστά στην αμηχανία της σχέσης τους που είναι πια απογυμνωμένη από τον έρωτα και την αμοιβαία έλξη. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται συχνά όταν η επιλογή του συντρόφου γίνεται με κριτήρια που αφορούν περισσότερο παιδικά και ανεπίλυτα εσωτερικά θέματα του ατόμου και λιγότερο με βάση τις συναισθηματικές και ψυχολογικές ανάγκες ενός ενήλικου ανθρώπου. Για παράδειγμα, μια γυναίκα που διαχρονικά αναζητεί να αναπληρώσει την μορφή ενός πατέρα μέσα από τις συναισθηματικές της σχέσεις ,καταλήγει σε σχέσεις που ικανοποιούν ενδεχομένως αυτή την ανάγκη αλλά δεν καλύπτουν τις πραγματικές ανάγκες της σαν ενήλικη γυναίκα. Παρομοίως, ένας άνδρας που επιλέγει για γυναίκα ώστε να εξακολουθήσει να απολαμβάνει μια «μητρικού» είδους φροντίδα και στην έγγαμη ζωή του, καταλήγει να φέρεται σαν παιδί απέναντι σε μια γυναίκα που του φέρεται αντίστοιχα μητρικά , την ώρα που η σεξουαλική ζωή του ζευγαριού λιμνάζει έως ότου περιοριστεί εντελώς.
Οι σύντροφοι που βρίσκονται κοντά σε μια τέτοια εικόνα είναι σημαντικό να δουν με θάρρος και ειλικρίνεια το πώς εξελίσσεται η σχέση τους συναισθηματικά αλλά και σεξουαλικά και να ανοίξουν τον μεταξύ τους δίαυλο επικοινωνίας, που θα τους επιτρέψει να ανακτήσουν τον ρόλο τους ως εραστές. Πολύ συχνά , το μοίρασμα των συναισθημάτων και των σκέψεων των δύο εραστών συμβάλλει σημαντικά στο να κατανοήσουν πως βρίσκονται και κινούνται μέσα στην σχέση αλλά και να αναλάβουν το δικό τους μερίδιο της ευθύνης ώστε να ανατρέψουν θετικά την εικόνα και την ουσία της σχέσης τους.
Δρ. Θάνος Ασκητής
Ψυχίατρος – Σεξολόγος
Καθηγητής ψυχιατρικής EUC
Πρόεδρος Ινστιτούτου Ψυχικής & Σεξουαλικής Υγείας
Μέλος ΕΨΕ, APA/USA, ISSM/ESSM
Αντιπεριφερειάρχης Υγείας