Το παιδί έχει ανάγκη τον γονιό του και όχι το κινητό του. Αρκεί μία βόλτα έξω για να δούμε παιδικά πρόσωπα φωτισμένα από μία οθόνη κινητού ή τάμπλετ και βυθισμένα σε έναν κόσμο αποξένωσης. Μπορεί να μας εντυπωσιάζουν οι γνώσεις ενός 5χρονου παιδιού, που έχει ήδη μάθει άπταιστα αγγλικά μέσα από τα βιντεάκια που παρακολουθεί, έχουμε όμως αναρωτηθεί ποιο είναι το κόστος για όλο αυτό; Γιατί το παιδί βλέπει περισσότερο οπτικό υλικό, παρά δημιουργεί με τη φαντασία του; Ποιος έφηβος θα γίνει αυτό το παιδάκι, που μεγαλώνει μόνο;
Ποια ήταν η τελευταία φορά που είδατε ένα μωρό «παρκαρισμένο» στο καρότσι του με το ταμπλετ στα 20 εκατοστά, «τι ήσυχο!», θα έλεγε κανείς. Η μοναξιά μας απειλεί όλους. Η εποχή της τεχνολογίας μας ένωσε με ανθρώπους, που μας χώριζαν διαφορετικές ήπειροι, μας συνέδεσε σε δευτερόλεπτα με την άλλη άκρη του κόσμου, μας έμαθε ότι η γνώση είναι προσβάσιμη για όλους, ταυτόχρονα, όμως, μας απομάκρυνε, μας μαγνήτισε, μας υπνώτισε και μας έβαλε στο «καζάνι του εθισμού», που βράζει σιγά σιγά, σε μία ρουτίνα που ο καθένας μας ξαπλώνει στο κρεβάτι με τον σύντροφό του και μας χωρίζει ένα διάφανο τοίχος, αυτό της αδιαφορίας.
Η μοναξιά είναι σχετικά συχνή, τόσο στα παιδιά, όσο και στους ενήλικες! Σύμφωνα με μελέτες, το 11-27% των παιδιών, ηλικίας 10-15 ετών, ανέφεραν ότι αισθάνονται μοναξιά στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ περισσότερο από το 40% των Αμερικανών όλων των ηλικιών δήλωσαν επίσης ότι βιώνουν αισθήματα μοναχικότητας. Η αντιληπτή μοναξιά σχετίζεται επίσης με σημαντική αύξηση του κινδύνου πρόωρης θνησιμότητας, ανεξάρτητα από το εισόδημα, την εκπαίδευση, το φύλο και την εθνικότητα, κάτι που φανερώνει ότι μας αφορά όλους ανεξαιρέτως!
Μια διαχρονική ανάλυση τεσσάρων εθνικά αντιπροσωπευτικών δειγμάτων των ΗΠΑ έδειξε την επίδραση της κοινωνικής απομόνωσης σε διάφορους βιοδείκτες καρδιαγγειακής νόσου, συμπεριλαμβανομένης της υπέρτασης, του δείκτη μάζας σώματος, της περιφέρειας μέσης και της φλεγμονής, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής. Το μέγεθος αυτής της επίδρασης είναι συγκρίσιμο με αυτό του καπνίσματος, της παχυσαρκίας ή της σωματικής αδράνειας!
Η παιδική μοναξιά θα μπορούσε να σχετίζεται μακροπρόθεσμα με προβλήματα ψυχικής υγείας;
Η μοναξιά είναι, εξ ορισμού, μια υποκειμενική, εσωτερική κατάσταση του νου. Πρόκειται για μία δυσάρεστη συναισθηματική απάντηση στην αντιληπτή απομόνωση. Μπορεί να θεωρηθεί και ως ένας μηχανισμός που μας παρακινεί από το να αναζητήσουμε κοινωνικές συνδέσεις, ωστόσο μπορεί κάποιος να αισθάνεται μόνος ακόμη και όταν περιβάλλεται από άλλους ανθρώπους.
Τα αποτελέσματα έρευνας που δημισιεύτηκε το 2023 στο Psychological Medicine φανέρωσαν πώς η μοναξιά, που μπορεί να βιώσουμε ως παιδιά, συνδέεται με αγχώδεις και καταθλιπτικές διαταραχές σε νεαρούς ενήλικες, υποδηλώνοντας ότι έχει μακροπρόθεσμο κόστος όσον αφορά την ψυχική υγεία. Αυτή η μελέτη υπογράμμισε τη σημασία της έγκαιρης παρέμβασης για την πρόληψη της μοναξιάς και των συνεπειών της με την πάροδο του χρόνου.
Προς όλους τους γονείς του σήμερα και του αύριο, το να μεγαλώνουμε ένα παιδί έχει πολλές δυσκολίες και υπέρογκες ευτυχίες. Ακόμη και μία ποιοτική ώρα είναι σημαντική για ένα παιδί που μεγαλώνει και έχει ανάγκη τους σημαντικότερους ανθρώπους της ζωής του, τους γονείς του!
Παίξτε μαζί του, κάντε βόλτα στη φύση, αγκαλιαστείτε και εκφράστε την αγάπη σας προσφέροντάς του το πολυτιμότερο και ακριβότερο δώρο: χρόνο!
Δήμητρα Καρυοφύλλη
Κλινική Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.