Η εξουθένωση είναι μια κατάσταση σωματικής και συναισθηματικής εξάντλησης. Συνήθως προκαλείται από παρατεταμένο στρες, που προέρχεται από προσωπικές ή εργασιακές πιέσεις και ευθύνες. Η εξουθένωση δύναται να επηρεάσει τη συνολική μας ευημερία και άρα σημαντικές πτυχές της ζωής. Παρακάτω περιγράφονται τέσσερα σημάδια που μας υποψιάζουν ότι η ψυχική μας υγεία απειλείται από την εξουθένωση:
- Σωματική και ψυχική εξάντληση: Έλλειψη ενέργειας, πονοκέφαλοι, πεσμένη διάθεση, συναισθήματα άγχους, θλίψης και ευερεθιστότητας, μειωμένες αντοχές συναισθηματικά και σωματικά.
- Μειωμένη σεξουαλική επιθυμία: Ναι, εξουθένωση, είτε προέρχεται από πιέσεις στην εργασία, είτε από δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις, μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στη σεξουαλική ζωή. Άλλωστε δεν είναι κάτι που μας κάνει εντύπωση, καθώς η σεξουαλική απόλαυση είναι κομμάτι που προϋποθέτει θετικά συναισθήματα, διεκδίκηση και επιθυμία. Η εξουθένωση μπορεί να συμβάλει στη μείωση της λίμπιντο, αλλά και πιο συγκεκριμένα, η παρατεταμένη έκθεση στο στρες μπορεί να προκαλέσει ορμονικές ανισορροπίες.
- Δυσκολία στις σχέσεις: Η εξουθένωση μπορεί να επιβαρύνει τη σχέση με τον σύντροφο και άλλα σημαντικά πρόσωπα στη ζωή μας. Όταν νιώθουμε εξαντλημένοι μπορεί να παραμελούμε τις προσωπικές σχέσεις, να διαθέτουμε λιγότερο ή και καθόλου χρόνο και συναισθηματικούς πόρους, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένες συγκρούσεις και μείωση της εγγύτητας.
- Μειωμένη αυτοφροντίδα: Οι λίγες ώρες ύπνου και η κακής ποιότητας διατροφή είναι συνήθειες που συναντώνται ιδιαίτερα στην καθημερινότητα ανθρώπων που βιώνουν εξουθένωση. Επίσης, το να αγνοούμε τις συναισθηματικές μας ανάγκες, όπως η ανάγκη για χρόνο χαλάρωσης ή εξισορρόπησης της προσωπικής και επαγγελματικής ζωής είναι δείγμα ελλιπούς φροντίδας.
Σε μία καθημερινότητα που τρέχει με αλόγιστους ρυθμούς μοιάζει δύσκολο να φέρουμε την ισορροπία, όχι όμως αδύνατο. Είναι σημαντικό να θέτουμε προτεραιότητες, να αναλογιζόμαστε τις στιγμές που μας προσφέρουν ηρεμία και ξεκούραση, να τις εκτιμάμε και να τις διεκδικούμε. Οι διαπροσωπικές σχέσεις είναι κομμάτι της ζωής μας και μπορούν να σταθούν υποστηρικτικά δίπλα μας σε δύσκολες περιόδους, αρκεί να μην τις παραμελήσουμε. Η φροντίδα του εαυτού έχει άμεση σχέση με την ψυχική, σωματική και σεξουαλική υγεία.
Δεν ξεχνάω, λοιπόν, να:
• Κοιμάμαι επαρκώς
• Ακολουθώ μια ισορροπημένη διατροφή
• Ασκούμαι
• Αφιερώνω ακόμα και λίγα λεπτά της μέρας στον εαυτό μου
• Παρατηρώ τις σκέψεις μου και τα συναισθήματά μου
• Επενδύω και να διεκδικώ την διατήρηση υγιών δεσμών
Εάν νιώθουμε εξαντλημένοι και δυσκολευόμαστε να βρούμε την ισορροπία που επιθυμούμε στη ζωή μας δεν ξεχνάμε ότι η αναζήτηση επαγγελματικής ψυχοθεραπευτικής στήριξης αποτελεί μία επιλογή που θα μας ενισχύσει και θα συμβάλει στην βελτίωση της λειτουργικότητάς μας, της αυτοφροντίδας και της σεξουαλική μας ζωής.
Δήμητρα Καρυοφύλλη
Κλινική Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.