Το σεξουαλικό πρόβλημα καθορίζει την πορεία μιας σχέσης, η οποία μπορεί να απειληθεί εάν εγκλωβιστεί μέσα σε αυτό και λιμνάσει στις ενοχές, στο φόβο αλλά και στο θυμό. Η εμφάνιση ενός σεξουαλικού προβλήματος στη ζωή ενός ζευγαριού, όπως διαταραχές της σεξουαλικής επιθυμίας, της διέγερσης και του οργασμού, μπορεί να απειλήσει την ποιότητα ζωής του και να οδηγήσει τους δύο συντρόφους σε μια συνεχή τριβή και ένταση, που ουσιαστικά θα τους απομακρύνει και θα τους ενεργοποιήσει τη διάθεση να αναζητήσουν αλλού τόσο τη σεξουαλική, όσο και την ψυχική επαφή.
Ένα σεξουαλικό πρόβλημα πολύ συχνά προκαλεί αποξένωση των συντρόφων, αλληλοχρεώσεις, ενοχές, αποφυγή εμπλοκής στη σεξουαλική διαδικασία, σταδιακή απομάκρυνση, απόσυρση και παραίτηση. Η σεξουαλική ζωή δύο ανθρώπων που δηλητηριάζεται από την εικόνα ενός σεξουαλικού προβλήματος δημιουργεί πολλές σκέψεις αρνητικές και σε αυτόν που το κουβαλάει, αλλά και σε εκείνον που το εισπράττει. Σαν να υπάρχει ένας άνθρωπος “άρρωστος” που σεξουαλικά δεν μπορεί και προσπαθεί να ξεφύγει από αυτό με αισθήματα ενοχής και φόβου προς τον εαυτό του, που οδηγείται σιγά-σιγά στην παραίτηση, ενώ έχει αυτοκαταδικαστεί. Ο θυμός και η απόγνωση που φέρνει ένα σεξουαλικό πρόβλημα οδηγούν συχνά σε επιθετικότητα, προκαλώντας συχνές συγκρούσεις και εντάσεις στο ζευγάρι. Ο σύντροφος που δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα σε πολλές περιπτώσεις παγιδεύεται μέσα σε ερωτηματικά που γεννιούνται στο μυαλό του, εάν είναι αρεστός και σεξουαλικά επιθυμητός από το σύντροφό του. Οι σκέψεις αυτές τον κάνουν καχύποπτο, νευρικό, εριστικό, επιθετικό προς τον άλλο, προκαλώντας του αρκετή ανασφάλεια, μήπως βρεθεί (ή υπάρχει) κάποιος άλλος που θα καταφέρει να δώσει λύση και να ικανοποιήσει τον σεξουαλικό του σύντροφο. Αισθάνεται οτι το σεξουαλικό πρόβλημα είναι απόρροια μιας μοίρας κακιάς ή ακόμη και τιμωρίας του από αμαρτίες που έχει πράξει ή λάθη που ο ίδιος αποδίδει στον εαυτό του ή ακόμα και το κακό μάτι που έχει πέσει πάνω του και τον καθιστά σεξουαλικά ανίκανο. Οι παραδόσεις των κοινωνικών χρεώσεων κυρίως στον άνδρα που σεξουαλικά δεν μπορεί, πολλές φορές αποδίδονται σε μάγια μιας άλλης γυναίκας που επειδή αυτός την εγκατέλειψε, εκείνη τον καταράστηκε ή τον έδεσε με μαγικά. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που η μοιρολατρία συνδέεται άμεσα με τη σεξουαλική συμπεριφορά ενός ανθρώπου ως κακότυχη και δεισιδαίμονη προβολή ζήλιας και φθόνου από κάποιον άλλον ή άλλους που τον έχουν καθηλώσει ως σεξουαλικά ανήμπορο.
Από την άλλη η ύπαρξη ενός σεξουαλικού προβλήματος μπορεί να φωτογραφίζει πολλά άλλα προβλήματα δύο ανθρώπων, που η συνύπαρξη και η συντροφικότητά τους εκφράζεται αρνητικά με τη σεξουαλική δυσαρμονία (αμφίδρομη κατάσταση). Η συντροφική δυσθυμία μπορεί να προϋπάρχει του σεξουαλικού προβλήματος, αλλά φαίνεται να συντηρείται μέσα από τη σεξουαλική δυσλειτουργία ακόμη και να επιτείνεται. Έτσι, δημιουργείται ένας καταθλιπτικός ή απόμακρος ψυχρός τρόπος ζωής, όπου το σεξουαλικό πρόβλημα προκαλεί συντροφική δυσθυμία και η δυσθυμία αυτή ως συμπεριφορά επιτείνει τη σεξουαλική δυσλειτουργία, φέρνοντας το ζευγάρι σε έναν φαύλο κύκλο ζωής. Το ζευγάρι το ίδιο οδηγείται σε μια σταθερή απομάκρυνση μπαίνοντας σε ένα μακροχρόνιο στάδιο σιωπής για να αποφύγει τις συχνές εντάσεις και φορτίσεις έχοντας πια κουραστεί να τσακώνεται, να πονάει και να αλληλοχρεώνεται.
Η σιωπή αποτελεί μια μόνιμη πολλές φορές λύση που βολεύει και ανώδυνα μας επιτρέπει να συνυπάρχουμε ως δύο ξένοι, ψυχροί άνθρωποι που διατηρούμε την οριοθετημένη λειτουργική μας επιβίωση, κυρίως για το παιδί μας πιστεύοντας οτι έτσι τα πράγματα είναι καλύτερα. Φαίνεται όμως οτι αυτή η ψευδαίσθηση που καλλιεργούμε μας φωτογραφίζει στα μάτια του παιδιού μας που καταλαβαίνει το κενό της ερωτικής μας συνύπαρξης ακόμα και την απουσία της σεξουαλικής μας έκφρασης.
Η συντροφική δυσθυμία είναι μια ύπουλη νοσηρή κατάσταση που κτίζει με τη σιωπή της αόρατους τοίχους, ανύπαρκτους ανθρώπους καταθλιπτικές προεκτάσεις, ψυχικές εντάσεις ματαιότητας και εχθρότητας και μίσος που υποβόσκει μέσα στη ζωή του ζευγαριού, που χωρίς να το καταλαβαίνουν ο ένας καταστρέφει αργά και σταθερά τη ζωή του άλλου και κυρίως του παιδιού του.
Η σχέση που αντιμετωπίζει ένα σεξουαλικό πρόβλημα ουσιαστικά οφείλει να το δει και με τους δύο συντρόφους, χωρίς να υπάρχει διαχωρισμός, διεκδικώντας αυτό που πρέπει μαζί να λύσουν και αυτό που μαζί θέλουν να χαίρονται και να απολαμβάνουν, τη σεξουαλική επαφή. Με αυτόν τον τρόπο είναι δυνατόν να διαφυλαχτεί η επικοινωνία και η συντροφικότητα στη σχέση.
Δρ. Θάνος Ασκητής
Ψυχίατρος – Σεξολόγος
Καθηγητής ψυχιατρικής EUC
Πρόεδρος Ινστιτούτου Ψυχικής & Σεξουαλικής Υγείας
Μέλος ΕΨΕ, APA/USA, ISSM/ESSM
Αντιπεριφερειάρχης Υγείας